Ахлихъан, ЯрфунтIилан, ЧIихтIилан, Сенгрин таблилан грекарин анфитеатрин сягьнаси рябкъюрайи, гьар терефнаан мичIли штарин булагъари илтIибкIнайи уткан жилиин али Гуми гъулаъ мялим Исмяилов Рамазнан кюлфетдиъ 1937-пи йисан декабрь вазлин 7-пи йигъан бабкан бай шулу. Дугъ,ин Багьаудин ччвур иливуру. Багьаудиндин дадайиз 10 велед гъахьну, гьаддиз думу «Игит баб» кIуру ччвурниинди лишанлу гъапIнийи. Багьаудин дугъан юкьурпи велед вуйи. «Муртайиъ амиди цIив апIуру» кIуруганси, Багьаудиндира учв бицIиди амиди чахьан шлуб улупуз хъюгънийи. Дугъу, чпин аьхю баб ФатIиматдихъан хайлин махъвар, ихтилатар, дургъунагъар ва тахалусар дудургъну, дурар чан таяриз ктитури шуйи. Чан зиреквализ дилигну, думу хьуд йисна гьацIаъ ади мектебдиз гьаънийи.
   Гумиъ ургубпи класс ккудубкIну, Хючназ кьялан мектебдин миржибпи классдиз урхуз гъягъюру ва йицIихьуд йис яшнаъ ади дугъу кьялан мектеб ккудубкIуру. Кьялан мектеб ужудар кьиматариинди ккудубкIу Багьаудин, яшнан бицIир ву кIури, урхуз гьаундайи. Гъулаъ гъузур му сад йисан Гум,арин детдомдиъ пионервожатыйди, хъасин кьюд йисан Шил,арин мектебдин мялимди гъилихну ва Даггосуниверситетдин филологияйин факультетдик урхуз кучIвру. Университет ккудубкIиган, думу чан багъри гъулаз урус чIалнан ва литературайин дарсар кивру мялимди гъюру. Мушваъ дугъу дишлади мектебдин завучвалин вазифйир тамам апIуз хъюгъру. Гум,арин кьялан мектебдин сифтейин комсомолин тешкилатдин ляхин заан дережайиъ дивнайивализ лигну, му мектебдин жигьил комсомол мялимариз Венгрияйиз гъягъюз комсмольский путевкйир тувру. Магьа 1963-пи йисан Исмяилов Багьаудин, Аьбдуллаев Зейфуллагь ва Къадиев Агъабала Венгрияйиз гъягъюру. Венгрияйиъ дурариз уьлкейин жюрбежюр культурйирин хъуркьувалар, музеяр, кюгьне деврин тикилишар, уьмрин дережайин заанвалар гъяркънийи. Душваъ варитIан гюрчег, кIваз хуш шлусиб йишв Балатон дагрин гъирагъ вуйи. 
   Авгъустдин ваз вуйи. Сад йигъан экскурсовод мад,ярка Жаннайи дурар машгьур вуйи кюгьне деврин архитектурайин дараматдиз тамаша апIуз хъади гъушнийи. Думу католикарин килиса вуйи. Душваъ учIвруган, йирхьуб умбриъди жиликкна ис духьну ккундийи. Гьаддиз душваъ гьавайин гъагъивал гьисс шуйи. Экскурсантар душв’ан илдицну, шамар ургурайи алтарихьна гъягъюрайи.
Зейфуллагьна Агъабала улихьди гъушнийи. Душваъ лицурайи Багьаудиндиз, амриан душну, жилиин дахънайи риш рякъюру. Инсанар, саб фикирра тутрувди, дугъан багхьан тина гьудучIвну гъягъюрайи. Багьаудиндихьан гьудучIвну гъягъюз гъабхьундайи. 
   Дугъу, хабахъ дидисну, риш зиина, марцци гьавайихьна, адагъуру. Юкьуб-хьуб дакьикьайилан риш амрихъна гъюру. Чахьан му касдиз кюмек апIуз гъабхьивалиан шад духьну, думу, чан юлдшар агури, хъана килисайиъ учIвру. Мушваъ дугъаз шиклар йивуз ккун гъабхьнийи. Лигуруш, дугъахь чан фотоаппарат хьамдайи. Шураз кюмек апIруган, думу, якьин, наан-вуш дипну гъубзнийи. Фотоаппарат дубгуваликан экскурсовод Жаннайиз мялум шулу. «Фикир мапIан, думу, наан ашра, ухьухьна кьяляхъ гъибди», - кIуру дугъу Багьаудиндиз. «Хъа ухьу мициб гьядиса гъабхьиваликан полицияйиз аьгъю дапIну ккунду», - давам апIуру дугъу. Полицияйиъ Багьаудиндиз гьамци гъапнийи: «Фотоаппарат дубгидар, думу гъибихъур учухьна гъюз хъуркьнадар». Амма думу Венгрияйиъ амиди, фотоаппаратдикан саб хабарра гъабхьундайи. Венгрияйиан гъулаз дуфну йицIихьуд йигълан Табасаран райисполкомдин секретарь Гьясанбег Айдемировди Багьаудиндиз телефондихъна дих апIуру: «Багьаудин Рамазанович, мажал гъабхьиган, уву ДАССР-ин Верховный Советдин Президиумдин секретарь Н.Курочкиндихьна душну ккунду», - гъапнийи дугъу. Багьаудин хъа йигъан Мягьячгъалайиз гъушу. Курочкинди дугъахьна Венгрияйиъ гъудубгу фотоаппарат тувру. Дидихъ шиклар йивуз хъивнайи пленкакьан чIур дубхьну адайи.
   Багьаудин 1966-пи йисазкьан Гум,арин кьялан мектебдин завучди ва урус чIалнанна литературайин мялимди гъилихнийи. Гьяйифки, 1966-пи йисан апрелин вазлин 20-пи йигъан жилар гъутIурччвиган, Гум,ар Дербент райондин Ильичдин ччвурнахъ хъайи совхоздиз кючмиш хьпанди гъахьи. Гьаму месела себеб дубхьну, гьадму йисан 15-пи авгъустдиъ ДАССР-ин урхбан ляхнарин министрин сарпи заместитель М.Гьямзатовдин Гум,арин кьялан мектебдиан вуйи 23 мялим Дербент райОНО-йин ихтиярназ адаъбан къарар удубчIвнийи. Гьадрарин арайиъ Багьаудинра айи.
Му гьамушваъра Ильичдин ччвурнахъ хъайи совхоздин сабпи нумрайин кьялан мектебдин завучди ва урус чIалнанна литературайин мялимди лихуз хъюгъну. 1967-пи йисан ноябрин вазли Министерствойин инспектор Х.Ю.Мул,яминов кIули ади му мектебдиз ахтармиш апIру комиссия гъафнийи. Саб гьяфтайиъ лихбан кьяляхъ натижйир йивуз уч духьнайи педсоветдиъ комиссияйин иштиракчи, Огни поселокдин хьубпи нумрайин мектебдин директор, филолог М.Сеидовди чан улхбаъ гьамци гъапнийи: «Мектебдиъ гьам илим, гьамсана тербия тувбан ляхнар заан дережайиъ дивнайивал урхурайидарин аьгъювалари ва чпи лайикьлуди гъахурайивали тасдикь апIура. Мици вуйиваликан гьадму баяр-шубарихъди лихурайи мялимарин гьевесну шагьидвал апIура. Жара гафариинди, гьаму мектебдиъ айи «штун кIулар» – мялимар ву. Нир чаз шид туврайи булагъдикан асиллу вуйиганси, баяр-шубарин фагьмиз гъюрайи илимра, аьгъюваларра гьаму коллективдиъ лихурайи мялимарикан асиллу ву. Му мектебдиъ айи «булагъарин кIулиъ айи Багьаудинди мектебдин ляхин заан дережайиз адапIбаъ чахьан шлубкьан жафа зигура. Гьамци, му мектебдин албагу коллективдин ляхниъ ужудар натижйир ади хьпаз лигну, 1968-пи йисан Дербентдин райОНО-йин къарарниинди мушваъ экстернатарихьан имтигьнар гъадагъбаз ихтияр тувнийи.
   1969-пи йислан мина му мектебдикан Дагъпединститутдин бинайин мектеб гъабхьнийи. Мина гьар йисан педагогический практикайиз студентар гъюз хъюгъю. Филологияйин илмарин докторар вуйи С.Акбиевди ва З.Загьировди, Багьаудин Рамазановичди чан ученикариз илим тувбан зиин зигурайи зегьмет гъябкъиган, чпин студентар мугъан дарсариз гьаъри, хъа чпира гьамгъан гюзчиваликкди дарсар тувуб тешкил апIури гъахьну. Хъа студентарира Багьаудиндин ляхнин къайдйир фикирназ гъадагъуйи. Практикайиз дуфнайи студентариз ва дурарин руководителар вуйи профессорар С.Акбиевдиз ва З.Загьировдиз Багьаудинди Къ.Межидовдин «Дагълариъ дипну гъиту юкIв» романдиан тешкил ва заан дережайиинди кIули гъубшу урхбан конференция кьабул гъабхьнийи. Багьаудин райОНО-йин гъвалахъ хъайи методикайин кабинетдин ляхниъра жанлуди иштирак шули гъахьну. Дугъу гизаф йисари урус чIалнан ва литературайин методикайин объединенияйиз регьбервал тувну, хайлин йисари мектебдин сифтейин партийный тешкилатдин секретарди гъилихнийи.
   Багьаудинди чан хпир, географияйин мялим Зейнабатдихъди кьюр бай ва кьюр риш яркьу рякъюз адаъну, гьаму девриз лайикьлу кюлфетар яратмиш гъапIну. Багьаудин Рамазановичди чан уьмрикан 58 йис баяр-шубариз илим улупури ва тербия туври хъапIну. Дугъу гъапIу ляхин заан кьиматариинди лишанлу дапIна. Думу РСФСР-ин образованиейин отличник, Дагъустан Республикайин лайикьлу мялим, учитель-методист ву. Багьаудиндиз мялимвалин заан категория а. Хъа дугъаз варитIан аьхю кьимат чав дарс туву баяр-шубарин, абйир-бабарин чухсагъул, кIван гьюрмат ву. Багьаудин Рамазанович гьамус лайикьлу рягьятвалиъ а. Гьаци вушра, думу баяр-шубариз тербия тувбахъан хъадакнадар. Багьаудин Рмазанович, яв 75 йис тамам хьпан юбилей мубарак апIури, увуз кIван шадвал, жандин сагъвал, ярхи уьмур ккун апIурача.

Тажудин ТIагьиров,
Дявдин ва Зегьметнан ветеран,
Дагъ.Огни шагьур