| Главная » Файлы » "Табасарандин нурар" | [ Добавить материал ] |
Йиз зегьметнан натижа
| 14.05.2011, 00:54 | |
| Дявдиъ иштирак гъахьи, дидин къурхулувал, дерд, учIврушин
гьисс гъапIу, дявдин чюлиъ ифи удубзу, дявдин цIи багъри инсанарихъ
мягьрум гъапIу дишагьлийирин мургувал фикриан кутIуб-швуз фукьан вахт
лазим вушул? Йиз фикриан, думу ляхин удукьруб дар. Шаксуз, думу мургувал
даимлугъ ву: Уьмурси, Рюгьлувалси, Мюгьюббатси. Гъалибвалин машквран улихь ухьу ветеранариз икрам апIурахьа. Гъи дявдин иштиракчйирин кьадар лап цIиб ву. Дявдин вахтна, душмнарихьан ватан уьбхбан бадали, йигъ-йишв дарпиди гъилихдарин зегьметра гъи дявдиъ душмнихъди женг гъубхдарин мургувализ барабар дапIна. Гьяйифки, му барабарвал варидариз гъябкъюндар, гьюкумдрари му месэла гьял апIури амиди, хайлиндар уьмриан гъушну. Хъа Гъалибвалихъ дурари аьхю кьимат тувну. Дурар кIваин апIуз, дурариз аферин пуз ккундийзуз! Гьадму касариз гъи варитIан аьхю пешкеш чпин гьунарикан вуйи фикрар наслари марцциди уьрхюб ву. Дурари чпин веледар, ватан, гъийин ихь гележег бадали сарф гъапIу кьувватар сабдихьра тевуз даршул. Дугъриданра, дявдин ветеранарси, зегьметнан ветеранарра кIваин уьрхюб ихь буржарикан ву. Йиз макьалайиъ узуз «Зегьметнан ветеран» Санжа Атлухановайикан ктибтуз ккундузуз. Санжа Асланбеговна 1925-пи йисан Хив райондин Мажвгул гъулаъ бабкан гъахьну. Санжа бицIидимиди адашдихъ мягьрум гъахьнийи, дада швуваз гъушнийи. Шубар аьхю бабу гъюрхну. Баб ляхнарихьан гучIрур дайи. Гьелбетда, дугъу шубарра зегьметниин юкIв алди тербияламиш гъапIну. Дугъу бицIи шубар чахъди колхоздин ляхнариина гъахури гъахьну. Гьеле набалугъди амиди (думуган Санжайин 16 йистIан дайи), бабу думу чпин гъулан жигьил бай Зенги Атлухановдиз швуваз тувру. Думу йисари фашист Германияйихъди Ватандин Аьхю дявира ккебгъру. Жигьил хизанди гьадму вахтна вари жигьилариз алахьурайи читинвалар гьисс гъапIну. Зенги халу йицIимиржид йисан колхоздин искалатчиди, кьяляхъна йисари бригадирди лихуру. Гьелбетда, Санжа бабра, вари дагълу дишагьлийириси, хьадан вахтна колхоздин ляхнариина гъягъюри гъахьну. Дугъу укIар уршвури, ккадагъури, игнар ургури, тайириз укI туври, колхоздин жара ляхнар апIури гъахьну. Мидланна гъайри, Санжа баб табасаран дишагьлийиз аьдати кесп – халачачивалиинра машгъул вуйи. Дугъу чан таярихъди маскуриъ халачйир урхуз хъюгъру. Колхоздин ва маскурин зегьметнаъ тафавутлу хьпаз лигну, Санжа баб гьюрматназ лайикьлу гъахьну. Думу «Трудовая Слава СССР», «За добросовестный долголетний труд», ва жюрбежюр жара медалариинди лишанлу дапIна. Уьмуми гьисабариинди дугъан зегьметназ 10 медаль пешкеш дапIна. Дугъаз айи юбилейин медаларин ва грамотйирин кьадарра аьхюб ву. Зегьмет зигбахъди сабси, Санжа баб хизан ва веледар уьмрин кьиматлувал вуйибдин гъавриъ айи. Фицики хизан – му вари эвеларин эвел ву. Санжа бабазра аьхю ва мюгькам хизан гъабхьну. Дугъу 3 байна 5 риш аьхю ва тербияламиш гъапIну. Веледарра, чпин абйир-бабарси, ляхниин юкIв алидар ву. Санжа бабан аьхюну бай Атлухан Мамедгъалайиъ яшамиш шула. Думу ярквран мяишатдин гъуллугъчи ву. Кьюрпи бай Хайруллагь дадайихъди багъри гъулаъ яшамиш шула. Думу дилаварчивалиин машгъул ву. Хъа Хайрудин Мягьчгъалайиъ а, дугъу тикилишчивалин ляхнар апIура. Шубар, эвленмиш духьну, гьарур чпин хизанарихъди хъа. Вари 8 велед, 29 худул ва 13 гудул сабишв’ина уч гъахьиган, Санжа бабан шадвалин кьадар шулдар. Фицики дурариин дугъан хушбахтлувал, мясляаьт, гъийин ва закурин уьмур биналамиш шула. - Эгер узкан жикъиди гъулхиш, узу ягъурлу, бахтлу инсан вуза. Алахьу читинвалариз дилигди, узуз ужуб хизан гъабхьунзуз. Думу йиз варитIан аьхю бахт ву. Ич веледар вари чпин мурадарихъ хъуркьну. - Санжа баб, яв хизандин бахтлувалин сир фтиъ а? - Думу сир ухдихъан мина ашкар ву. Амма гъийин деврин жигьилари думу аннамиш апIурадар. Гьяйифки, хизанар яратмиш апIурайидариз варидариз дидин къанунарикан хабар адар, дурар гюзлемиш апIури яшамиш хьуз ккундар, гьаддиз кми-кмиди хизандин гими дабгъури шулу. Жвуван уьмур жарарихъди аьлакьалу апIурайи йисан чав сарун уьмриъ ялгъуз дарувалин, уьмриъ жвуванси жара инсанадин гъайгъушнаъ духьну ккунивалин гъавриъ духьну ккунду. Хизан ккебгъу касди уьмрин юлдшин фикирра гьисабназ гъадабгъуб, уьмриъ алахьу читинвалар, дердер сатIиди гьял апIуб лазим ву. Швуваз гъягъюрайи шурура чан терефнаан хизан ккебгъувал жавабдар ляхин вуйивал кIваълан гьапIну ккундар. Му гьякьикьатдикан варидариз аьгъя, анжагъ дурарин гьюрмат уьбхюз удукьрудар цIиб духьна. Эгер эвленмиш духьнайи касарин сар-сарихьна вуйи гьюрмат, хъугъвал адарди гъабхьиш, фукьан гужли мюгьюббатдихьанра хизандин гими уьбхюз шулдар. Фукьан читин аьгьвалатнаъра сар-сарин гъавриъ хьуз чалишмиш духьну ккунду. Гьацдар рафтар айиган, инсанар сар-сариз багъри ва гирами шулу. Хизандиъ вари уьмумиб дубхьну ккунду, - гъапи дугъу. Йисар хабарра дарди кючюрмиш шула. Санжа бабан гьамус 90 йисахьна яшар духьна. Амма зегьмет зигури вердиш гъахьи Санжа баб хулан ляхнарихьан ярхла духьнадар. Зегьметнан ветеранар, дявдиъ лигим гъахьи касар, учвуз икрам апIурача, учву ич бахтлу гележег бадали ичв уьмур сарф гъапIунчва. Учвуз аферин кIурача ва учвкан вуйи фикир гьаргандиз марцциди уьбхюрача. Ичв гьунар даимлугъ ву. Санжа бабан худлари, гудлари аьхю бабан дарсар, аьдатар чпин веледарихьна туврубдиин инанмиш вуза. Гъит, дурариз хизандин бахт ва берекет ибшри. | |
| Просмотров: 1011 | Загрузок: 0 | | |
| Всего комментариев: 0 | |